TASVIRIY SAN’AT FANI O‘QUV DASTURI (1–7-sinf)

1. 05.06.2018 23:04
2. 4912
3. O'quv dastur tasviriy san'at

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI

RESPUBLIKA TA’LIM MARKAZI

TASVIRIY SAN’AT FANI O‘QUV DASTURI

(1–7-sinf)

TOSHKENT – 2017

Ushbu dastur O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 6-apreldagi 187-son “Umumiy o‘rta va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori bilan tasdiqlangan umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standarti hamda umumiy o‘rta ta’limning tasviriy sa’nat fani bo‘yicha malaka talablari asosida tuzilgan bo‘lib, Xalq ta’limi vazirining 2017-yil 3 iyundagi “Umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standartlari talablari asosida takomillashtirilgan o‘quv dasturlarini tasdiqlash va amaliyotga joriy etish to‘g‘risida”gi 190-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan va umumiy o‘rta ta’lim maktablarining  1-7-sinflari uchun amaliyotga joriy etiladi. 

UQTIRISH XATI

Ushbu o‘quv dastur umumiy o‘rta ta’lim maktablarida tasviriy san’at fanini o‘qitishning Davlat ta’lim standarti asosida o‘qitishning mazmun-mohiyatini, maqsad va vazifalarini yoritib beradi.

Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida tasviriy san’at o‘quv fanini o‘qitishning asosiy maqsadi:

o‘quvchilarda tasviriy savodxonlikni rivojlantirish, badiiy tafakkurni yuksaltirish, estetik va emotsional sezgirlikni o‘stirish orqali ijtimoiy hayotda zarur bo‘lgan bilimlarni egallash, ulardan kundalik hayotida foydalanishga o‘rgatishdan iborat.

Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida tasviriy san’at o‘quv fanini o‘qitishning asosiy vazifalari:

tasviriy va amaliy san’at asarlarini, badiiy hunarmandchilikni, me’morchilik va dizayn san’atiga oid tarixiy namunalar hamda zamonaviy san’at asarlarini tahlil qilishga va amaliy faoliyatida qo‘llashga o‘rgatish;

naturaning xarakterli jihatlarini ko‘ra olishga, tahlil qilishga va tasvir yoki haykalni ishlash bosqichlarini ketma-ketlikda to‘g‘ri bajara olishga o‘rgatish;

texnika va texnologiyalarning takomillashib borishi asosida fanlar integratsiyasini hisobga olgan holda to‘g‘ri va ongli kasb tanlashga yo‘naltirish;

tayanch va fanga oid kompetensiyalarni shakllantirish hamda rivojlantirishdan iborat.

Tasviriy san’at fani boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishida umumlashgan holda, quyidagi tartibda o‘qitiladi:

1–4-sinf

• tasvir ishlashga ijodiy yondashish;

• asosiy ranglar (qizil, sariq, ko‘k)ni bilish;

• asosiy ranglardan hosila ranglarni hosil qilish;

• qalam, qog‘oz, bo‘yoq, mo‘yqalam va loy, plastilin, stek (xaykaltaroshlik pichoqchasi)dan to‘g‘ri foydalanish usullarini bilish;

• tasvir mazmuniga ko‘ra qog‘oz holatini mos (tik yoki yotiq) tarzda tanlay olish.

5–7-sinf 

• tasviriy san’at asarlarini tahlil qila olish;

• tasviriy san’atning tur va janrlarini farqlay olish;

• asosiy va hosila (zarg‘aldoq, binafsha va yashil) ranglarni, shuningdek, ranglarni hosil qilishni bilish;

• O‘zbekiston va jahon tasviriy san’at asarlarini bir-biridan farqlash;

• naturaning xarakterli jihatlari (shakli, rangi, o‘lchami, nisbatlari, fazoviy holati)ni kuzata olish va amalda qo‘llay olish;

• miniatyura san’ati, sharq miniatyura maktablari namoyondalarini, syujetli kompozitsiya haqida bilish;

• amaliy bezak san’atida ramziy belgilar, dizayn san’ati, me’morlik, kitobat san’atini o‘rganish.

Har bir dars xavfsizlik texnikasi qoidalari va sanitariya-gigiyena talablariga rioya qilgan holda tashkil etiladi.

O‘zbekiston Respublikasida ta’limning uzluksizligi, uzviyligi, o‘quvchi shaxsi va qiziqishlari ustuvorligidan kelib chiqib, ularning yoshi, psixo-fiziologik xususiyatlariga mos ravishda tayanch kompetensiyalar shakllantiriladi.

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalarning elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

A1

tasviriy san’at faniga oid atamalarni muloqot jarayonida qo‘llay olish;

mavzu bo‘yicha savollar berish hamda savollarga javob berish;

muloqotda muomala odobiga rioya qilish, suhbatdoshining fikrini tinglay olish, o‘z fikrini tushuntira bilish;

maktabda, ko‘chada, uydagi turli vaziyatlarda o‘zini tuta olish;

muloqotga kirishishda muomala madaniyatiga rioya qilish.

A1+

tasvirlanadigan natura ko‘rinishini sodda bayon qilish;

olgan bilimlari asosida mustaqil fikr yuritish;

yasalgan buyumlarga mustaqil ravishda munosabat bildirish;

mavzudan kelib chiqib savollarni to‘g‘ri qo‘ya olish va javob berish.

A2 

mavzudan kelib chiqib savollarni mantiqan to‘g‘ri qo‘ya olish va javob berish;

o‘zaro muloqotda muomala madaniyatiga amal qilish;

jamoaviy hamkorlikda ishlay olish;

suhbatdosh fikrini tahlil qilgan holda o‘z pozitsiyasini himoya qilish va unga ishontirish;

turli ziddiyatli vaziyatlarda o‘z ehtiroslarini boshqarish, kelishmovchiliklarga odilona, haqqoniy va ijobiy yondashgan holda munosabat bildirish.

A2+

tasviriy san’at faniga oid atamalarni xorijiy tillarda ifodalay olish;

o‘z do‘stlari bilan san`atshunoslik tilida mantiqiy jihatdan to`g`ri muloqotga kirisha olish;

zarur bo‘lgan qarorlarni qabul qilish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

A1

tasviriy san’at faniga oid televizor, radioda berilgan eshittirishlarni ko‘rish, o‘rganilgan ish usullarini bajarish;

jurnal va gazetalarda berilgan ma’lumotlarni o‘rganib borish;

media vositalardan, axborot manbalaridan (televizor, radio, audio-video yozuv, telefon) foydalana olish.

A1+

media vositalardan foydalanib, didaktik topshiriqlarni bajarish;

axborot manbalaridan (televizor, radio, audio-video yozuv, telefon) foydalana olish;

fayllarni ochishda media madaniyatga rioya qilish.

A2

mavjud axborot manbalaridan (internet, televizor, radio (audio-video yozuv), telefon, kompyuter, elektron pochta orqali xabar jo‘natish) foydalana olish;

media vositalardan zarur bo‘lgan axborotlarni izlab topish, saralash, qayta ishlash, uzatish, saqlashda xavfsizlikni ta’minlash va foydalanishda media madaniyatga rioya qilish.

A2+

EXCELda ma’lumotlar bazasini yaratish, asosiylarini tanlay olish va ularni tahlil qila bilish;

kundalik faoliyatda uchraydigan hujjatlar bilan ishlay olish;

tavsifnoma yozish, ariza, shaxsiy ma’lumotnoma yarata olish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

A1

tasviriy san’at fanini o‘rganish;

amaliy ishni bajarishda tozalikka rioya qilish;

kattalarni gapiga quloq tutish;

to‘garaklarda fanlarni o‘qib-o‘rganish;

mehnatsevarlik, to‘g‘rilik, hurmat qilish kabi sifatlarga ega bo‘lish;

to‘g‘riso‘z bo‘lish, o‘rtoqlarining xatosini tushuntirish;

kattalarga, kichiklarga, o‘rtoqlariga yordam berish;

o‘zining xato va kamchiligini to‘g‘ri tushunish, xatolarini tuzatishga harakat qilish;

o‘zini nazorat qilish;

halollik, to‘g‘rilik, rostgo‘ylik, yaxshilik va yomonlikni bir-biridan farqlash, yaxshi fazilatlarga rioya qilish.

A1+

o‘qib-o‘rganish orqali bilimini oshirib borish;

turli yo‘nalishdagi kitoblarni muntazam o‘qish va o‘rganish.

A2

shaxs sifatida doimiy ravishda o‘zini o‘zi rivojlantirish;

guruhlarda ishlashda mas’uliyatni o‘ziga olish, turli muammoli vaziyatlarda to‘g‘ri qaror qabul qila olish;

jismoniy, ma’naviy, ruhiy va intellektual kamolotga intilish;

o‘zining qiziqishlariga qarab qobiliyatlarini namoyon qila olish;

ongli kasb tanlash, halollik, to‘g‘rilik kabi insoniy fazilatlarga ega bo‘lish.

A2+

Liderlikka intilish$

konstitutsion huquq va burchlaridan to‘g‘ri foydalana olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

A1

o‘zining o‘quvchilik burchi va vazifalarini bilish, unga rioya qilish, sinfda va oilada o‘z o‘rniga ega bo‘lish;

o‘zidan kattalarga, o‘rtoqlari va o‘zidan kichiklarga yordam berish, muomala madaniyatga amal qilish;

kattaga hurmat, kichikka izzatda bo‘lish kabi sifatlarga ega bo‘lish,

oiladagi o‘z o‘rnini hamda vazifalarini anglay olish;

maktab binosi, sinfdagi jihozlar, mebellarni asrab-avaylash;

farzandlik va o‘quvchilik burchini bilish, unga amal qilish;

sinfdagi jihozlar, o‘quv qurollarini asrab-avaylash.

A1+

maktabdagi va maktabdan tashqari tadbirlarda ishtirok etish; 

o‘zining yoshiga nisbatan qanday huquqlari borligini bilish;

maktabda, oilada, turar joyida bo‘layotgan jarayonlarda (turli tadbirlar, shanbalik va h.k.) ishtirok etish.

A2

sog‘lom e’tiqod va dunyoqarash tushunchalarini bilish;

jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisalarga befarq bo‘lmaslik, Vatan oldidagi mas’uliyatni his qilish;

kasblarning mohiyatini tushunish va ongli ravishda tanlash, mehnat hamda fuqarolik munosabatlarida muomala, iqtisodiy, ekologik, huquqiy madaniyatga rioya qilish.

A2+

jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisalarga befarq bo‘lmaslik, o‘z munosabatini bildirish;

inson va fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va burchlarini bilish va unga amal qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

A1

orasta kiyinish va doimo shunga amal qilish;

do‘stlariga, yaqinlari va atrofdagilarga mehribon bo‘lish, yurish-turishda kattalardan o‘rnak olish, o‘z uyi, maktabi, mahallasini qadrlash;

ozodalikka rioya qilish, o‘quvchining odob-axloq qoidalari tushunchasiga ega bo‘lish;

san’at asarlarini tahlil qilish;

maktabning ichki tartib-qoidalariga rioya qilish;

yaxshi va yomon odatlarni bir-biridan farqlay olish, milliy qadriyatlarni (milliy-madaniy an’analar, bayramlar, sayillar) bilish.

A1+

milliy bayramlarni bilish;

o‘zi yashab turgan diyordagi tarixiy obidalarni bilish;

san’at turlarini bilish va ularni bir-biridan farqlay olish, san’at asarlarini tahlil qilish;

ziyorat qilish odobiga amal qilish.

A2

xalq hunarmandchiligi yo‘nalishlarida ularning tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini o‘rganish, avaylab-asrash, an’ana va marosimlarini hurmat qilish;

umumbashariy ahamiyatga ega bo‘lgan qadriyatlarni (urf-odatlar, marosimlar, milliy-madaniy an’analar) bilish va unga hurmat bilan munosabatda bo‘lish.

A2+

milliy mafkuraning milliy, umuminsoniy tamoyillarini va vazifalarini bilish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

A1

oilasida nechta odam borligi, kim katta, kim kichikligini bilish;

maktabga kelib ketadigan vaqtni bilish;

mamlakatimizdagi bayram kunlarini bilish;

isrof va tejamkorlikning ma’nosini tushunish;

ehtiyoji uchun kerak bo‘lgan narsalardan (o‘quv qurollari, kiyim-kechak) tejab foydalanish, bir kunlik xarajatlarini hisoblashni bilish;

texnika turlari va ularni qachon paydo bo‘lganligini bilish.

A1+ 

kundalik rejalarini tuza olish;

kundalik faoliyatda turli chizmalarni chiza olish;

isrof va tejamkorlikning ma’nosini tushunish va kundalik hayotda unga amal qilish.

A2

mamlakatimizning dunyo hamjamiyatida tutgan o‘rni va tarixiy shakllanish davri haqida aytib bera olish;

mustaqillik yillarida mamlakatimizdagi barcha sohalarda amalgam oshirilgan o‘sish sur’atlarini bilish;

kundalik faoliyatda turli formula, model, chizmalarni o‘qiy olish va foydalana olish.

A2+

inson mehnatini yengillashtiradigan, mehnat unumdorligini oshiradigan va qulay shart-sharoitga olib keladigan fan va san`at yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalana olish;

taraqqiyotni isloh qilishning besh tamoyili va yetti ustuvor yo‘nalishini sharhlay olish.

Shuningdek, me’yoriy hujjatlarni yuritishda tayanch va fanga oid kompetensiyalar quyidagicha yozilishi tavsiya qilinadi.

I.  TK-tayanch kompetensiya

1. TK1-kommunikativ kompetensiya

2. TK2-axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

3. TK3-o‘zini-o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi

4. TK4-ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi

5. TK5-milliy va umuminsoniy kompetensiya

6. TK6-matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi

II. FK-fanga oid kompetensiyalar

1. FK1-Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi. 

2. FK2- Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi.  

1-SINF

(33 soat, haftasiga 1 soat)

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

– tasviriy san’at faniga oid atamalarni to‘g‘ri talaffuz qila olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– turli manbalardan axborotlarni eshitish, ko‘rish va tushunish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– tasviriy san’at faniga oid bilimlarini boyitish, tirishqoqlikni, qo‘l harakat motorikasini rivojlantirish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– o‘zining o‘quvchilik burchini bilish, jamoada ishlay olish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– tasviriy san’at turlariga oid ma’lumotlar haqida tushunchaga ega bo‘lish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

– oilasida nechta odam borligi, kim katta, kim kichikligini bilish.

 

1-mavzu: Tasviriy san’at turlari. (1 soat)

Tasviriy san’atning asosiy turlari: rang tasvir, grafika va haykaltaroshlik haqida ma’lumot berish.

2-mavzu: Rassomning ish qurollari haqida tushuncha. (1 soat)

Dars jarayonida foydalaniladigan ish qurollari haqida ma’lumot berish.

3-mavzu: Chiziqlar va shakllar. (1 soat)

Tasviriy san’at fanida foydalaniladigan yordamchi chiziqlar haqida ma’lumot berish.

4-mavzu: Bo‘yoqlar va ranglar haqida asosiy tushuncha. (1 soat)

Asosiy va hosila ranglar haqida tushuncha berish hamda ish jarayonida qo‘llashni o‘rganish.

5-mavzu: Tasviriy san’atda bayroqcha rasmini tasvirlash. (1 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

6-mavzu: O‘quvchilar bilan birgalikda soat rasmini tasvirlash. (1 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

7-mavzu: Kuz faslini idrok etish. (1 soat)

Tabiatning turli fasllardagi o‘ziga xos go‘zalligini ko‘ra bilish, tabiat go‘zalligini idrok etishda asosiy tasavvurlar va fantaziyani qo‘llash.

8-mavzu: “Kuz” mavzusida rasm chizish. (1 soat)

Manzarani tasvirlash jarayonida tasvirni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va perspektiva qoidalari haqida tushuncha berish.

9-mavzu: Barglar rasmini tasvirlash. (1 soat)

Turli shakldagi barglar rasmini chizish.

10-mavzu: Barglardan tasvir va shakllar hosil qilish. (1 soat)

O‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini o‘stirish.

11-mavzu: Tasviriy san’atda haykal ishlash sirlari. (1 soat)

O‘quvchilarda qo‘llarning mayda matorikalarini rivojlantirish orqali ularda haykal ishlash malakalarini tarkib toptirish.

12-mavzu: Akvariumdagi baliqlar rasmini tasvirlash. (1 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olish hamda sovuq ranglar bilan ishlashni o‘rgatish.

13-14 mavzu: “Ikki echki” ertagi asosida haykal ishlash. (2 soat).

Ertaklar asosida illustrasiya ishlash.

Nazorat ishi: (1 soat)

15-mavzu: Avtomashina rasmini chizish. (1 soat)

O‘zbek avtomashinalari rasmini chizish orqali milliylik ruhini uyg‘otish va naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

16-mavzu: Qish faslini idrok etish. (1 soat)

Tabiatning turli fasllardagi o‘ziga xos go‘zalligini ko‘ra bilish, tabiat go‘zalligini idrok etishda asosiy tasavvurlar va fantaziyani qo‘llash.

17-mavzu: “Qish” mavzusida rasm chizish. (1 soat)

Manzarani tasvirlash jarayonida tasvirni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va perspektiva qoidalari haqida tushuncha berish.

18-mavzu: Ho‘tik haykalchasini ishlash. (1 soat)

O‘quvchilarda qo‘llarning mayda matorikalarini rivojlantirish orqali ularda haykal ishlash malakalarini tarkib toptirish.

19-mavzu: Yelkanli qayiqcha rasmini tasvirlash. (1 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

20-mavzu: “Uch tulki” ertagi asosida rasm chizish va uning haykalchalarini yasash. (1 soat)

Ertaklar asosida bosqichma-bosqich illustrasiya ishlash.

21-mavzu: Fil haykalchasini ishlash. (1 soat)

Fil haykalchasini yasash orqali o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish.

22-23-mavzu: Samolyot rasmini ishlash. (2 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

24-mavzu: Havo shari rasmini chizish. (1 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

Nazorat ishi: (1 soat)

25-mavzu: Bahor faslini idrok etish. (1 soat)

Tabiatning turli fasllardagi o‘ziga xos go‘zalligini ko‘ra bilish, tabiat go‘zalligini idrok etishda asosiy tasavvurlar va fantaziyani qo‘llash.

26-mavzu: “O‘lkamizda bahor” mavzusida rasm chizish. (1 soat)

Manzarani tasvirlash jarayonida tasvirni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va perspektiva qoidalari haqida tushuncha berish.

27-mavzu: Gullar rasmini chizish. (1 soat)

Tabiatning go‘zalliklarini ranglar uyg‘unligi orqali ko‘rsatib berish.

28-mavzu: Kapalak rasmini chizish. (1 soat)

Tabiatning go‘zalliklarini ranglar uyg‘unligi orqali ko‘rsatib berish.

29-30-mavzu: To‘tiqush rasmini chizish. (1 soat)

Naturaga qarab rasmni qog‘ozga to‘g‘ri joylashtirish va ranglardan to‘g‘ri foydalana olishga o‘rgatish.

Nazorat ishi: (1 soat)

                             O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi:

naturaning shakli, hajmi, tuzilishini kuzata oladi;

tasviriy san’atning tur va janrlarini biladi hamda farqlay oladi;

sodda tasvir va haykallarni naturaning xarakterli jihatlari asosida ishlay oladi;

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi:

ish joyini to‘g‘ri tashkil eta oladi, tasvirni qog‘oz yuzasiga to‘g‘ri joylashtira oladi, qog‘oz, qalam va bo‘yoqlarning bir-biriga mosligini to‘g‘ri tanlay oladi.

Mavzularni o‘rganish uchun – 30 soat

Nazorat ishlari uchun – 3 soat

Jami – 33 soat

2-SINF

(A1: 34 soat haftasiga 1 soatdan, A1+: 68 soat)

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

 darsga oid ko‘rsatmalar va o‘qituvchi nutqini tushunish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

televizordan to‘g‘ri foydalanish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

mehnatsevarlik, to‘g‘rilik, hurmat qilish kabi sifatlarga ega bo‘lish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

o‘zining o‘quvchilik burchi va vazifalarini bilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya: 

orasta kiyinish, yurish-turishda kattalardan o‘rnak olish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

maktabga kelib ketadigan vaqtni bilish.

 

1-mavzu: Tasviriy san’atda “Rang va tuslar”. (1 soat, A1+: 2 soat)

Tasviriy san’atda asosiy va hosila ranglar bilan ishlash.

2-mavzu: Mevalar va milliy idishlardan tashkil topgan natyurmort rasmini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Bosqichma-bosqich natyurmort tasvirlash usullari.

3-mavzu: “Manzara” janrida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Tasviriy san’atda manzara janrini tasvirlash bosqichlari.

4-mavzu: Ustozlar bayramiga tabriknoma eskizini yasash. (1 soat).

O‘quvchilarni kompozitsion faoliyatini rivojlantirish.

6-mavzu: “Bo‘g‘irsoq” ertagi asosida haykal yasash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Illustrasiya tasvirlash bosqichlari.

7-mavzu: “O‘zbek xalq amaliy san’ati” haqida tushuncha. (1 soat).

Amaliy san’at turlari haqida ma’lumot berish.

8-mavzu: “Oltin kuz” manzarasi rasmini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Borliqni badiiy idrok etish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

9-mavzu: “Baliq” haykalchasini yasash. (1 soat).

O‘quvchilarning kompozitsion faoliyatini rivojlantirish.

10-mavzu: “Kuzgi ishlar” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kuz faslida bajariladigan ishlarni tasvirlash, o‘quvchilarning kompozitsion faoliyatini rivojlantirish.

11-mavzu: Yo‘lsimon naqsh chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Naqsh namunalaridan nusxa ko‘chirish.

12-mavzu: Avtomashinalar rasmini chizish. (1 soat).

Naturaga qarab tasvirlash.

13-mavzu: “Bo‘ri bilan tulki” ertagi asosida haykal yasash. (1 soat).

Ertak asosida kompozitsiya bajarish.

14-mavzu: “Qish manzarasi” mavzusi asosida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)  Borliqni idrok etish, qish faslini tasvirlash.

15-mavzu: “Qanotli do‘stlar” qushlar rasmini chizish. (1 soat).

Qish faslida istiqomat qiladigan qushlar rasmiga qarab tasvirlash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

16-mavzu: “Yangi yil” manzarasi rasmini tasvirlash. (1 soat).

Qish manzarasini, bayramga tayyorgarlikni tasvirlash.

17-mavzu: “Men sevgan hayvon” mavzusida haykal yasash. (1 soat).

O‘quvchilar o‘zlari yoqtirgan hayvonlar rasmini chizish.

18-mavzu: Naqsh namunalaridan nusxa ko‘chirish (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish.

19-mavzu: Aylana naqsh kompozitsiyasini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Naqsh namunalaridan nusxa ko‘chirish.

20-mavzu: 8-mart bayramiga tabriknoma yasash. (1 soat)

O‘quvchilarning kompozitsion qobiliyatini rivojlantirish.

21-mavzu: “Navro‘z – bahor bayrami” mavzusida jamoa tarzida devoriy gazeta ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Navro‘z bayrami, bahor fasli go‘zalliklarini tasvirlash.

22-mavzu: “Mening maktabim” mavzusida rasm chizish. (1 soat) O‘quvchilarning kompozitsion qobiliyatini rivojlantirish.

23-mavzu: Archa, terak va turli xil daraxt rasmlarini chizish hamda ularga ta’rif berish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarning kompozitsion qobiliyatini rivojlantirish.

24-mavzu: Ixtiyoriy ertak qahramoni haykalchalarini ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)  O‘quvchilarning kompozitsion qobiliyatini rivojlantirish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

25-mavzu: Tuyaning rasmini chizish. (1 soat)

Yordamchi chiziqlar asosida tuya rasmini chizish.

26-mavzu: Dekorativ haykalchalar. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarni kompozitsion qobiliyatini rivojlantirish.

27-28-mavzu: “Bobomning bog‘i” mavzusi asosida manzara kompozitsiyasini yaratish (2 soat, A1+: 4 soat)

O‘quvchilarning kompozitsion qobiliyatini rivojlantirish.

29-30-mavzu: “Uch jo‘ja va o‘rdakcha” ertagi asosida ularning haykalchalarini ishlash. (2 soat, A1+: 4 soat)

Illustrasiya tasvirlab, tasvir asosida haykal ishlash.

Nazorat ishi: (1 soat)

O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi:

A1

naturaning shakli, hajmi, tuzilishini kuzata oladi;

tasviriy san’atning tur va janrlarini biladi hamda farqlay oladi;

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi; amaliy ishda tasvirlay oladi.

A1+

naturaning shakli, hajmi, tuzilishini tahlil qila oladi;

tasvir va haykallarni naturaning xarakterli jihatlari asosida ishlay oladi;

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi, tahlil qila oladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi:

A1

ish joyini to‘g‘ri tashkil eta oladi; tasvirni qog‘oz yuzasiga to‘g‘ri joylashtira oladi;

qog‘oz, qalam va bo‘yoqlarning bir-biriga mosligini to‘g‘ri tanlay oladi;

tasvirni ishlashda asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi.

A1+

qog‘oz, qalam va bo‘yoqlarning bir-biriga mosligini to‘g‘ri tanlay oladi;

turli ko‘rinishlar va holatlardagi chiziqni (shtrixni) chiza oladi;

sodda naturaning shakli, hajmi, tuzilishi, ishlashning o‘ziga xos muhim tomonlarini ko‘ra oladi va tasvirlash layoqatini egallay oladi.

         Mavzularni o‘rganish uchun – 30 soat, A1+:60 soat

Nazorat ishlari uchun – 4 soat, A1+:8 soat

Jami – 34 soat,  A1+:68 soat

3-SINF

(A1: 34 soat haftasiga 1 soatdan, A1+: 68 soat)

O‘quvchilarda shakillantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

ona tili va birorta xorijiy tilni o‘zlashtirish, muloqotda qo‘llay olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

televizor orqali berilgan xabarlarni tushunish. 

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

maktabda, to‘garakda fanlarni o‘qib-o‘rganish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi: 

farzandlik va o‘quvchilik burchini bilish, unga amal qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

o‘zi yashab turgan diyordagi tarixiy obidalarni bilish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

mamlakatimizdagi bayram kunlarini bilish.

1-mavzu: “Mustaqil ona Vatan” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Bayramona kayfiyatni davom ettirgan holda kompozitsiya bajarish.

2-mavzu: “Kuzgi hosil” mavzusida rasm chizish (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarning ijodiy qobiliyatini rivojlantirish, kompozitsiya bajarish.

3-mavzu: “Kuz” mavzusida rasm chizish (1 soat, A1+: 2 soat)

Kuz faslini badiiy idrok etish.

4-mavzu: Natyurmort (milliy idishlar) asosida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Bosqichma-bosqich natyurmort chizish qoidalari.

5-6-mavzu: Tabriknoma eskizini chizish va yasash. (2 soat)

O‘quvchilarning ijodiy qobiliyatini rivojlantirish, kompozitsiya bajarish.

7-mavzu: “Sijjakda kuz”  G`. Abduraxmonov asari asosida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kuz faslini badiiy idrok qilish.

8-mavzu: Barglar yordamida tasvir yaratish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarning ijodiy qobiliyatini rivojlantirish, kompozitsiya bajarish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

9-mavzu: Momaqaymoq, binafsha, lolaqizg‘aldoq kabi gullarning rasmini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarning ijodiy qobiliyatini rivojlantirish, kompozitsiya bajarish.

10-mavzu: 2-3 dona mevalardan tashkil topgan natyurmort rasmini tasvirlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Bosqichma-bosqich natyurmort chizish qoidalariga amal qilish.

11-mavzu: Gullar ishtirokida to‘rtburchak shaklda naqsh namunalaridan birini ko‘chirish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Bosqichma-bosqich naqsh chizish qoidalariga amal qilish.

12-mavzu: Baliq relefli haykalini ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Bosqichma-bosqich haykal yasash qoidalariga amal qilish.

13-mavzu: “Tulki va turna” ertagi qahramonlari asosida illustrasiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Ertak asosida bosqichma-bosqich illustrasiya ishlash qoidalariga amal qilish.

14-mavzu: Harakatdagi odam haykalini yasash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Harakatdagi sportchi, raqqosalarni tasvirini yasash.

15-mavzu: “Qorli uycha” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Qish manzarasini badiiy idrok etish, qish faslida uy ko‘rinishini perspektiva qoidalariga amal qilib tasvirlash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

16-mavzu: “Yangi yil” mavzusida devoriy gazeta chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Jamoaviy tarzda yangi yil tabrigini bajarish.

17-mavzu: “Fantastik daraxt” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish.

18-mavzu: “Tog‘larning bahorgi ko‘rinishi” manzara rasmni chizish (1 soat, A1+: 2 soat)

Bahor kelganida tog‘lar, bog‘larning ko‘rinishini tasvirlash.

19-mavzu: 8-mart bayramiga tabriknoma yasash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Jamoaviy tarzda onajonlar bayramiga tabriknoma tayyorlash.

20-mavzu: “Men sevgan hayvon” mavzusida haykal yasash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish.

21-mavzu: “Navro‘zi olam” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Sumalak sayli, bayram kayfiyatini tasvirlash.

22-mavzu: Geometrik shakllar yordamida naqsh kompozitsiyasini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Girix chizish qoidalari haqida ma’lumot berish, bosqichma-bosqich chizish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

23-24-mavzu: O‘zbek xalq amaliy bezak san’atini badiiy idrok etish (2 soat , A1+: 4 soat)

Amaliy san’at turlari haqida tushuncha berish.

25-mavzu: Gullar asosida naqsh chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarda kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish.

26-mavzu: “Ho‘tik yetaklagan bola” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Naturaga qarab tasvirlash.

27-mavzu: “Echki va uning bolalari” ertagi qahramonlaridan birini tanlab rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarda kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish.

28-mavzu: Natyurmort asosida haykal ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarda kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish.

29-mavzu: “Hayvonot bog‘ida” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Naturaga qarab tasvirlash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

30-mavzu: Harakatdagi odam obrazini ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarda kompozitsion qobiliyatni rivojlantirish, bosqichma-bosqich tasvirlash qoidalariga amal qilish.

O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi;

A1

naturaning shakli, hajmi, tuzilishini kuzata oladi;

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi, amaliy ishda tasvirlay oladi;

tasviriy san’atning tur va janrlarini biladi hamda farqlay oladi.

A1+

tasvir va haykallarni naturaning xarakterli jihatlari asosida ishlay oladi;

tasviriy, amaliy san`atning tur va janrlarini biladi hamda farqlay oladi;

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi, tahlil qila oladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi:

A1

ish joyini to‘g‘ri tashkil eta oladi;

tasvirni qog‘oz yuzasiga to‘g‘ri joylashtira oladi;

tasvirni ishlashda asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi;

sodda naturalarning shakl tuzilishi, rangi, o‘lcham nisbatlari, fazoviy holatini kuzatadi, tahlil qiladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

A1+

qog‘oz, qalam va bo‘yoqlarning bir-biriga mosligini to‘g‘ri tanlay oladi;

turli ko‘rinishlar va holatlardagi chiziqni (shtrixni) chiza oladi;

fazoviy holatini va perespektivani tahlil qila oladi, tasvirlay oladi;

sodda naturaning shakli, hajmi, tuzilishi, ishlashning o‘ziga xos muhim tomonlarini ko‘ra oladi va tasvirlash layoqatini egallay oladi.

Mavzularni o‘rganish uchun –30 soat, A1+:60 soat

Nazorat ishlari uchun – 4 soat, A1+:8 soat

Jami –34 soat, A1+:68 soat

4-SINF

(A1: 34 soat haftasiga 1 soatdan, A1+: 68 soat)

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

muloqotga kirishishda muomala madaniyatiga rioya qilish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi: 

axborot manbalaridan (televizor, radio, audio-video yozuv, telefon) foydalana olish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

o‘qib-o‘rganish orqali bilimini oshirib borish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

o‘quvchilik burch va huquqlarini, vazifalarini bilish va ularga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

san’at asarlarini tahlil qilish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

texnikaning paydo bo‘lishi haqidagi ma’lumotlarni bilish.

1-mavzu: Tasviriy san’atning tur va janrlari. (1 soat, A1+: 2 soat)

2-mavzu: Mevalar asosida natyurmort chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

3-mavzu: “Qovun saylida” mavzusida kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

4-mavzu: “Raqqosa” haykalini ishlash. (1 soat)

5-mavzu: Kuzgi gullar mavzusida rasm ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

6-mavzu: “Qushlar” mavzusida rasm chizish. (1 soat)

7-8-mavzu: To‘rtburchak shaklida naqsh chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

9-mavzu: O‘zbekiston me’moriy yodgorliklari mavzusida suhbat. (1 soat)

10-mavzu: “Mehmonlar me’moriy yodgorliklar oldida” mavzusida kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

11-mavzu: “Chopon bola” mavzusida haykal ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

12-13-mavzu: Kvadrat shaklida naqsh chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

14-mavzu: “Sport o‘yinlari” mavzusida kompozitsiya ishlash. (1 soat).

15-mavzu: “Qish keldi” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat) 

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

16-mavzu: Doira shaklida naqsh chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

17-mavzu: “Savat ko‘targan qiz” mavzusida kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

18-mavzu: “Tuya bilan bo‘taloq” mavzusida haykal ishlash. (1 soat)

19-mavzu: “Ur to‘qmoq” ertagiga illustrasiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

20-mavzu: “Futbolchi” mavzusida haykal ishlash. (1 soat)

21-22 mavzu: “Navro‘z” bayrami mavzusiga kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

23-mavzu: “Tog‘da bahor” mavzusiga kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

24-mavzu: “Bahor gullari” mavzusiga kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

25-mavzu: Sopol lagan uchun naqsh ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

26-mavzu: “Bokschi” mavzusida haykal ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

27-28-mavzu: “Poyga” mavzusiga rasm ishlash. (2 soat).

29-mavzu: “Bo‘ri bilan turna” masaliga illustrasiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

30-mavzu: Yil davomida o‘tilgan mavzularni takrorlab, chizilgan na’munalarda ko‘rgazma o‘tkazish. (1 soat)

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilarda shakllangan tayanch kompetensiyalarning  elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

A1 

tasviriy san’at faniga oid atamalarni muloqot jarayonida qo‘llay oladi;

mavzu bo‘yicha savollar beradi hamda savollarga javob bera oladi;

muloqotda muomala odobiga rioya qila oladi, suhbatdoshining fikrini tinglay oladi, o‘z fikrini tushuntira oladi;

maktabda, ko‘chada, uydagi turli vaziyatlarda o‘zini tuta olish muloqotga kirishishda muomala madaniyatiga rioya qila oladi.

A1+

tasvirlanadigan natura ko‘rinishini sodda bayon qila oladi;

olgan bilimlari asosida mustaqil fikr yurita oladi;

yasalgan buyumlarga mustaqil ravishda munosabat bildira oladi;

mavzudan kelib chiqib savollarni to‘g‘ri qo‘yadi va javob bera oladi.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

A1

tasviriy san’at faniga oid televizor, radioda berilgan eshittirishlarni ko‘radi;

o‘rganilgan ish usullarini bajara oladi;

jurnal va gazetalarda berilgan ma’lumotlarni o‘rganib bora oladi;

media vositalardan va axborot manbalaridan (televizor, radio, audio-video yozuv, telefon) foydalana oladi.

A1+

media vositalardan foydalanib, didaktik topshiriqlarni bajaradi;

axborot manbalaridan (televizor, radio, audio-video yozuv, telefon) foydalana oladi; 

fayllarni ochishda media madaniyatga rioya qila oladi.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

A1

tasviriy san’at fanini o‘rganish, amaliy ishni bajarishda tozalikka rioya qila oladi;

kattalarning gapiga quloq tuta oladi;

to‘garaklarda fanlarni o‘qib-o‘rgana oladi;

mehnatsevarlik, to‘g‘rilik, hurmat qilish kabi sifatlarga ega bo‘la oladi; 

to‘g‘riso‘z bo‘la oladi, o‘rtoqlarining xatosini tushuntira oladi, kattalarga, kichiklarga, o‘rtoqlariga yordam bera oladi;

o‘zining xato va kamchiligini to‘g‘ri tushuna oladi, xatolarini tuzatishga harakat qila oladi, o‘zini nazorat qila oladi, halollik, to‘g‘rilik, rostgo‘ylik, yaxshilik va yomonlikni bir-biridan farqlay oladi, yaxshi fazilatlarga rioya qila oladi.

A1+

o‘qib-o‘rganish orqali bilimini oshirib boradi;

turli yo‘nalishdagi kitoblarni muntazam o‘qib, organa oladi.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

A1

o‘zining o‘quvchilik burchi va vazifalarini biladi, unga rioya qiladi, sinfda va oilada o‘z o‘rniga ega bo‘la oladi;

o‘zidan kattalarga, o‘rtoqlari va o‘zidan kichiklarga yordam bera oladi;

muomala madaniyatiga amal qila oladi;

kattaga hurmat, kichikka izzatda bo‘lish kabi sifatlarga ega bo‘la oladi;

oiladagi o‘z o‘rnini hamda vazifalarini anglay oladi;

maktab binosi, sinfdagi jihozlar, mebellarni asrab-avaylash, farzandlik va o‘quvchilik burchini biladi, unga amal qila oladi;

suv, elektr manbalarini tejashda faol ishtirok eta oladi;

sinfdagi jihozlar, o‘quv qurollarini asrab-avaylay oladi.

A1+

maktabdagi va maktabdan tashqari tadbirlarda ishtirok eta oladi;

o‘zining yoshiga nisbatan qanday huquqlari borligini biladi;

maktabda, oilada, turar joyida bo‘layotgan jarayonlarda (turli tadbirlar, shanbalik va h.k.) ishtirok eta oladi.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

A1

orasta kiyinadi va doimo shunga amal qiladi; 

do‘stlariga, yaqinlari va atrofdagilarga mehribon bo‘la oladi;

yurish-turishda kattalarga o‘rnak bo‘la oladi;

o‘z uyi, maktabi, mahallasini qadrlay oladi;

ozodalikka rioya qila oladi; 

o‘quvchining odob-axloq qoidalari tushunchasiga ega bo‘la oladi;

san’at asarlarini tahlil qila oladi; 

maktabning ichki tartib-qoidalariga rioya qila oladi;

yaxshi va yomon odatlarni bir-biridan farqlay oladi;

milliy qadriyatlarni (milliy-madaniy an’analar, bayramlar, sayllar) biladi.

A1+

milliy bayramlarni biladi;

o‘zi yashab turgan hududdagi tarixiy obidalarni biladi;

san’at turlarini biladi va ularni bir-biridan farqlay oladi, san’at asarlarini tahlil qila oladi;

ziyorat qilish odobiga amal qiladi.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

A1

oilasida nechta odam borligi, kim katta, kim kichikligini biladi;

maktabga kelib ketadigan vaqtni biladi;

mamlakatimizdagi bayram kunlarini biladi;

isrof va tejamkorlikning ma’nosini tushunadi, ehtiyoji uchun kerak bo‘lgan narsalardan (o‘quv qurollari, kiyim-kechak) tejab foydalana oladi, bir kunlik xarajatlarini hisoblashni biladi;

texnika turlari va ularni qachon paydo bo‘lganligini biladi.

 A1+

kundalik rejalarini tuza oladi;

kundalik faoliyatda turli chizmalarni chiza oladi;

isrof va tejamkorlikning ma’nosini tushunadi va kundalik hayotda unga amal qila oladi.

O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi:

A1

naturaning shakli, hajmi, tuzilishini kuzata oladi;

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi, amaliy ishda tasvirlay oladi;

tasviriy san’atning tur va janrlarini biladi hamda farqlay oladi;

perspektiva qoidalarini amaliy ishda qo‘llay oladi.

A1+

naturaning shakli, hajmi, tuzilishini tahlil qila oladi;

tasvir va haykallarni naturaning xarakterli jihatlari asosida ishlay oladi; 

naturaning xarakterli jihatlarini kuzata oladi, tahlil qila oladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi;

A1

ish joyini to‘g‘ri tashkil eta oladi;

tasvirni qog‘oz yuzasiga to‘g‘ri joylashtira oladi;

tasvirni ishlashda asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi;

sodda naturalarning shakl tuzilishi, rangi, o‘lcham nisbatlari, fazoviy holatini kuzatadi, tahlil qiladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

A1+

qog‘oz, qalam va bo‘yoqlarning bir-biriga mosligini to‘g‘ri tanlay oladi;

turli ko‘rinishlar va holatlardagi chiziqni (shtrixni) chiza oladi;

naturaning fazoviy holatini, perespektivasini tahlil qila oladi va amalda qo`llay oladi;

sodda naturaning shakli, hajmi, tuzilishi, ishlashning o‘ziga xos muhim tomonlarini ko‘ra oladi va tasvirlash layoqatini egallay oladi.

Mavzularni o‘rganish uchun – 30 soat, A1+: 90 soat

Nazorat ishlari uchun – 4 soat, A1+: 12 soat

Jami – 34 soat, A1+: 102 soat

5-SINF

(A1: 34 soat haftasiga 1 soatdan, A1+: 68 soat)

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

jamoa bilan ishlashda uning fikrini qo‘llab-quvvatlash.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

axborot manbalaridan (audio-video yozuv, kompyuter) foydalanish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

o‘qib-o‘rganish uchun fan to‘garaklariga qatnashish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

mahallada tashkil etilgan hasharlarda, shanbaliklarda faol ishtirok etish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

yurish-turishda milliy va madaniy me’yorlarga amal qilish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

shaxsiy, iqtisodiy munosabatlarda hisob-kitob bilan ish yuritishni bilish.

1-mavzu: Tasviriy san’atning ifodaviy vositalari. (1 soat, A1+: 2 soat)

Chiziq, dog‘, rang, shakl, fazo, faktura haqida tushuncha.

2-3-mavzu: Qalamtasvirda geometrik jismlar chizish. (2 soat, A1+: 4 soat)

Nuqta, chiziqli tasvir, chiziqli tasvirlash, tusli tasvirlash, shtrixlar haqida ma’lumot berish.

4-mavzu: Oq va qora rangda manzara rasmini ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Narsalarning och-to‘qlik darajalarini farqlash.

5-mavzu: Xotirjam, o‘ychan holatlarni ifodalovchi manzara rasmini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Tasviriy san’atda tabiat ko‘rinishini ifodalash.

6-mavzu: Odam haykalining turli vaziyatdagi holatini yasash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Harakatdagi odam kompozitsion haykalini ishlash.

7-mavzu: Oydin tundagi yoki quyoshning botish chog‘idagi daraxtni tasvirlash (1 soat, A1+: 3 soat)

Guash yoki akvarel bo‘yoqlari bilan ishlash.

Nazorat ishi: (1 soat)

8-9-mavzu: Rangtasvir xususiyatlari. (2 soat, A1+: 4 soat)

Spektr ranglar haqida tushuncha.

10-mavzu: Rangtasvir va grafikada manzara. (1 soat, A1+: 2 soat)

Manzara janridagi asarlarni tahlil qilish va ijodiy ish bajarish.

11-mavzu: Tabiatning obrazli manzarasini tasvirlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Yil fasllarining obrazli talqinini ishlash.

12-mavzu: Sharqona shahar tasvirining eskizini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Sharq tarixiy minoralarini o‘rganish, tasvirini chizish.

13-mavzu: “Tasviriy san’atda animalistik janr”. (1 soat, A1+: 2 soat)

Animalistik janr haqida ma’lumot berish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 3 soat)

14-mavzu: “Men sevgan hayvon” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘quvchilar yoqtirgan hayvonlar rasmini chizish.

15-mavzu: “Qish manzarasi” mavzusida rasm chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Qish faslini idrok etish.

16-mavzu: “Yangi yil” mavzusida devoriy gazeta ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Jamoaviy tarzda yangi yil tabrigini tasvirlash.

17-mavzu: Rangtasvirda natyurmort chizish bosqichlari. (1 soat, A1+: 2 soat)

Natyurmort chizish bosqichlari, perspektiva qoidalari haqida ma’lumot.

18-19-mavzu: Milliy idishlardan natyurmort chizish. (2 soat, A1+: 4 soat)

Bosqichma-boqich natyurmort chizish.

20-mavzu: Rang-tus jihatidan qarama-qarshi (kontrast) buyumlardan tashkil topgan natyurmortni grafik usulda ishlash. (1 soat)

21-mavzu: Men sevgan hayvon haykalchasini yasash. (1 soat)

O‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish.

22-23-mavzu: Naqsh na’munalaridan kompozitsiya bajarish. (2 soat, A1+: 4 soat)

Kompozitsiya bajarish.

24-mavzu: Badiiy bezak grafikasi. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsiya bajarish.

25-mavzu: 8-mart bayramiga devoriy gazeta ishlash. (1 soat).

Jamoaviy tarzda tabriknoma eskizini bajarish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 3 soat)

26-mavzu: Tasviriy san’atda portret janri. (1 soat, A1+: 2 soat)

27-mavzu: “Avtoportret”. (1 soat, A1+: 2 soat)

28-29-mavzu: “Men sevgan qahramon” mavzusida portret ishlash. (2 soat, A1+: 4 soat)

30-mavzu: “Harakatdagi odam” haykalini yaratish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsiya bajarish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 3 soat)

O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi;

A1

naturaning xarakterli jihatlarini badiiy idrok etadi va ifodalay oladi;

tasvirlashda perspektivaning asosiy qonuniyatlarini qo‘llay oladi;

naturani tasvirlashda kompozitsiya qoidalariga amal qilgan holda tasvir ishlay oladi:

naturani tasvirlash va ishlashga ijodiy yondasha oladi.

A1+

naturaning xarakterli jihatlarini badiiy idrok etadi va ifodalay oladi;

tasvirlashda perspektivaning asosiy qonuniyatlarini qo‘llay oladi;

naturani tasvirlashda kompozitsiya qoidalariga amal qilgan holda tasvir ishlay oladi;

amaliy va tasviriy san’at turlarini farqlaydi, tahlil qila oladi va eskizini ishlay oladi;

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini tahlil qila oladi;

naturani tasvirlash va ishlashga ijodiy yondasha oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi:

A1

ish joyini to‘g‘ri tashkil eta oladi;

tasvirni qog‘oz yuzasiga to‘g‘ri joylashtira oladi;

tasvirni ishlashda asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi;

sodda naturalarning shakl tuzilishi, rangi, o‘lcham nisbatlari, fazoviy holatini kuzatadi, tahlil qiladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

A1+

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini badiiy tahlil qiladi va asar xususiyatini mazmunan ifodalay oladi;

tasviriy san’at asarlarining ifodalilik vositalarini biladi va ularni amalda qo‘llay oladi;

amaliy san’atda rangshunoslik qoidalariga amal qila oladi;

maxsus material va ish qurollaridan foydalana oladi.

Mavzularni o‘rganish uchun – 30 soat, A1+: 60 soat

Nazorat ishlari uchun – 4 soat, A1+: 8 soat

Jami – 34 soat, A1+: 68 soat

6-SINF

(A1: 34 soat haftasiga 1 soatdan, A1+: 68 soat)

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

hamkorlikda ishlash jarayonida jamoa va guruh a’zolari fikrini tinglay bilish, hurmat qilish, to‘g‘ri qabul qilish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

duradgorlikda ishlatiladigan yelimlar va bo‘yoqlarni ishlatilish sohalarini axborot manbalaridan qidirib topish va ulardan foydalana olish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

bilimni mustaqil ravishda oshirib borish;

o‘zining qiziqishlariga ko‘ra qobiliyatlarini namoyon qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

o‘zining fuqarolik burchi va huquqlarini bilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

Vatan, oila, mahallasining tarixini bilish va bugungi kun bilan taqqoslay olish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

turli materiallarga ishlov berishda moslamalarda xavfsizlik texnikasi qoidalari va sanitariya-gigiyena talablariga rioya qilgan holda ishlash.

1-mavzu: O‘rta asrlar tasviriy san’ati usul va yo‘nalishlari. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘rta asrlarda tasviriy san’at yo‘nalishlarining rivojlanishi haqida ma’lumot berish.

2-mavzu: Xitoy va Yaponiya tasvirlash san’ati usuli. (1 soat, A1+: 2 soat)

Nam qog‘ozga daraxt, tog‘, gul obrazini tasvirlash.

3-4-mavzu: Harakatdagi odam, sportchi obrazini tasvirlash. (2 soat, A1+: 4 soat)

Harakatlanayotgan obraz (figura)ni tasvirlash.

5-mavzu: Tabriknoma eskizini yasash. (1soat)

Ustozlar bayramiga tabriknoma eskizini yaratish.

6-mavzu: Rangtasvir yoki grafika usulida kompozitsiya yaratish. (1 soat, A1+: 4 soat)

Tasviriy san’at turlaridan birini tanlab, kompozitsiya yaratish.

7-8-mavzu: Haykaltaroshlikda lirika va drammatizm. (2 soat, A1+: 4 soat)

Haykaltaroshlik turlarini badiiy idrok etish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 3 soat)

9-mavzu: Mayda plastika haykaltaroshligi. (1 soat, A1+: 2 soat)

Haykaltaroshlikda mayda plastika yo‘nalishining o‘rni.

10-mavzu: Sharq miniatyura san’ati. (1 soat, A1+: 2 soat)

Miniatyura san’ati tarixi haqida ma’lumot berish.

11-12-mavzu: Sharq miniatyura san’ati asarlaridan namuna ko‘chirish. (2 soat, A1+: 4 soat) 

Sharq miniatyura san’ati asarlaridan nusxa ko‘chirish.

13-mavzu: O‘zbek xalq ertaklariga illustrasiya bajarish. (1 soat, A1+: 2 soat)

O‘zbek halq ertaklari syujetlari asosida miniatyura usulida illustrasiya ishlash.

14-mavzu: Sharq mumtoz adabiyoti syujetlari asosida miniatyura usulida mustaqil kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Sharq mumtoz adabiyoti syujetlari asosida miniatyura usulida mustaqil kompozitsiya ishlash.

15-16-mavzu: Miniatyura ishlash uchun qutilar tayyorlash va kompozitsiya ishlash. (2 soat, A1+: 4 soat)

Ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish maqsadida miniatyura ishlash uchun quticha yasash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

17-mavzu: Tasviriy san’atda dastgoh rangtasviri. (1 soat, A1+: 2 soat)

Mahobatli rangtasvir usuli haqida ma’lumot berish.

18-mavzu: Dastgohli rangtasvir sohasida ijod qilgan buyuk namoyondalar. (1 soat, A1+: 2 soat)

Mahobatli rangtasvir janrida ijod qilgan rassomlar haqida ma’lumot berish.

19-mavzu: Natyurmort kompozitsiyasi. (1 soat, A1+: 2 soat)

Oshxona anjomlaridan tashkil topgan buyumlarni chizish.

20-mavzu: Xotirada mazuiy natyurmort ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsiya bajarish.

21-22-mavzu: Rangtasvirda syujetli kartina chizish. (2 soat, A1+: 4 soat)

Ertak, multfilm qahramonlari ishtirokida rasm chizish.

23-mavzu: Adabiy asar syujeti asosida mustaqil kompozitsiya ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kompozitsiya yaratish.

24-25-mavzu: Tasviriy san’atda manzara janri. (1 soat, A1+: 2 soat)

Maktab yoki uy hovlisini tasvirlash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

26-mavzu: Maktab, sinf emblemasini yasash. (1 soat)

Kompozitsiya yaratish.

27-mavzu: Tasviriy san’atda tarixiy yoki mifologik janr. (1 soat, A1+: 2 soat)

Tarixiy asarlarni badiiy idrok qilish.

28-mavzu: Tarixiy va mifologik mavzusida portret chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Mavzudan kelib chiqib kompozitsiya yaratish.

29-mavzu: Syujetli kartina eskizini chizish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Yordamchi chiziqlardan foydalanib syujetli kartina chizish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

30-mavzu: Mening san’atim tengdoshlarim nigohida. (1 soat)

Yil davomida tasvirlangan rasmlar ko‘rgazmasini o‘tkazish.

O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi:

A2

naturaning xarakterli jihatlarini badiiy idrok etadi va ifodalay oladi;

tasvirlashda perspektivaning asosiy qonuniyatlarini qo‘llay oladi;

naturani tasvirlashda kompozitsiya qoidalariga amal qilgan holda tasvir ishlay oladi;

amaliy va tasviriy san’at turlarini farqlaydi, tahlil qila oladi va eskizini ishlay oladi;

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini tahlil qila oladi;

naturani tasvirlash va ishlashga ijodiy yondasha oladi.

A2+ 

tasviriy san’atning tur va janrlari asosida amaliy ish bajara oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi:

A2

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini biladi, tahlil qila oladi va undan ta’sirlana oladi;

tasviriy san’atning janrlari, oqim va yo‘nalishlarini farqlay oladi;

tasvir ishlash bosqichlariga amal qila oladi;

naturaning asosiy qismi va mayda bo‘laklarining o‘zaro mutanosibligini farqlay oladi;

tasvirlashda ishlatiladigan yordamchi chiziqlarni to‘g‘ri qo‘llay oladi;

tasvir ishlashda soya-yorug‘ qismlarini ajratadi, ish jarayonida qo‘llay oladi;

tasvir ishlash jarayonida asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi; plastilin yoki loy bilan ishlash bosqichlarini bajara oladi.

A2+

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini badiiy tahlil qiladi va asar xususiyatini mazmunan ifodalay oladi;

tasviriy san’at asarlarining ifodalilik vositalarini biladi va ularni amalda qo‘llay oladi;

amaliy san’atda rangshunoslik qoidalariga amal qila oladi;

maxsus material va ish qurollaridan foydalana oladi.

Mavzularni o‘rganish uchun – 30 soat, A1+: 60 soat

Nazorat ishlari uchun – 4 soat,  A1+: 8 soat 

Jami – 34 soat, A1+: 68 soat

7-SINF

(A1: 34 soat haftasiga 1 soatdan, A1+: 68 soat)

O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

hamkorlikda ishlash jarayonida jamoa va guruh a’zolari fikrini tinglay bilish, hurmat qilish, to‘g‘ri qabul qilish;

muloqotda o‘zidan kattalarga hurmat, kichiklarga izzat ko‘rsata olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

axborot manbalaridan (ommaviy axborot vositalari: jurnal, gazeta, televizor, radio audio-video yozuv, kompyuter) foydalana olish;

media vositalardan zarur bo‘lgan axborotlarni izlab topa olish;

topshiriqlarni bajarishda media madaniyatga rioya qilish.

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

o‘zining qiziqishlariga ko‘ra qobiliyatlarini namoyon qila olish;

shaxsiy gigiyena va texnika havfsizligi qoidalariga rioya qilish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

o‘zining fuqarolik burch va huquqlarini bilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

san’at asarlarini tushuna olish va undan zavqlanish.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

inson mehnatini yengillashtiradigan, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish.

1-2-3-mavzular: Tasviriy san’atdagi oqim va yo‘nalishlarda tur va janrlar. (3 soat, A1+: 6 soat)

Tasviriy san’at janrlari haqida umumiy ma’lumot berish hamda asarlarni badiiy idrok qilish.

4-mavzu: Impressionistik rangtasvir. (1 soat, A1+: 2 soat)

Impressionistik rangtasvir asarlarni badiiy idrok etish.

5-mavzu: Kubizm uslubida natyurmort ishlash. (1 soat, A1+: 2 soat)

Kubizm usulidagi asarlarni badiiy idrok etish.

6-7-mavzular: Tasviriy san’atda ramziy belgi va giraldika. (2 soat, A1+: 4 soat)

Maktab, sinf, mahalla emblemasi namunasida kompozitsiya qilish.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

8-9-mavzu: “O‘zbekistonning amaliy bezak san’atida ramziy shakllar” (2 soat, A1+: 4 soat)

Naqsh chizish bosqichlarida ishtirok etadigan shakllarni chizish.

10-11-mavzu: O‘zbekiston naqsh ramzlari. (1 soat, A1+: 4  soat)

O‘zbekiston amaliy bezak san’ati haqida ma’lumot.

12-13-mavzu: Amaliy bezak san’atining obrazli tizimi. (2 soat, A1+: 4 soat)

Amaliy san’at turlari haqida ma’lumot berish.

14-15-mavzu: Amaliy bezak san’atida shakl va mazmun. (2 soat, A1+: 4 soat)

Amaliy bezak san’atida shakl va mazmun, dizayn san’ati haqida tushuncha berish, kompozitsiya tasvirlash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

16-mavzu: Dizayn san’ati. (1 soat, A1+: 2 soat)

Dizayn san’ati turlari haqida ma’lumot berish.

17-18-mavzular: O‘zbekistonning me’moriy yodgorliklari. (2 soat, A1+: 4 soat)

O‘zbekiston amaliy bezak haqida suhbat, hamda mavzu asosida amaliy ish bajarish.

19-20-21-mavzular: “Sharq me’morchiligi” mavzusida rasm chizish. (3 soat, A1+: 6 soat)

Me’moriy obidalar, ularning asrlar davomida saqlanib qolganliklari haqida ma’lumot berish.

22-mavzu: Men istagan shahar. (1 soat, A1+: 2 soat)

Innovatsion, takomillashgan kelajakdagi shahar mavzusiga kompozitsiya ishlash.

Nazorat ishi: (1 soat, A1+: 2 soat)

23-mavzu: Me’moriy manzara. (1 soat, A1+: 2 soat)

Tarixiy me’moriy obidalar ishtirokida kompozitsiya ishlash.

24-mavzu: Amaliy bezak namunalarini badiiy idrok etish. (1 soat, A1+: 2 soat)

Miniatyura janri asarlarini tahlil qilish.

25-mavzu: Kitobat san’ati. (1 soat)

Tarixiy kitoblarning (“Avesto”) kelib chiqishi haqida ma’lumot berish. 

26-27-mavzu: O‘zbekiston kitob grafikasi san’ati. (1 soat, A1+: 2 soat)

Rassom-yozuvchi-noshir, badiiy harf, illustrasiya ishlash.

28-mavzu: Kitobat san’atining badiiy grafik elementlari. (1 soat, A1+: 2 soat)

Tanish bo‘lgan syujetli abadiy asar illustrasiyasini ishlash.

29-mavzu: “Kitob illustrasiyasi”. (1 soat, A1+: 2 soat) 

Badiiy asarlarga illustrasiya ishlash.

30-mavzu: Kitob maketini yasash. (1 soat)

 Illustrasiya va boshqa badiiy grafik elementlaridan kitob maketini yasash.

O‘quvchilarda shakllangan tayanch kompetensiyalar elementlari:

Kommunikativ kompetensiya:

A2 

mavzudan kelib chiqib savollarni mantiqan to‘g‘ri qo‘ya oladi va javob bera oladi;

o‘zaro muloqotda muomala madaniyatiga amal qila oladi,

jamoaviy hamkorlikda ishlay oladi, suhbatdosh fikrini tahlil qilgan holda o‘z pozitsiyasini himoya qiladi va unga ishontira oladi;

turli ziddiyatli vaziyatlarda o‘z ehtiroslarini boshqara oladi, kelishmovchiliklarga odilona, haqqoniy va ijobiy yondashgan holda munosabat bildira oladi.

A2+

tasviriy san’at faniga oid atamalarni xorijiy tillarda ifodalay oladi;

o‘z do‘stlari bilan san`atga oid atamalar asosida muloqotga kirisha oladi.

zarur bo‘lgan qarorlarni qabul qila oladi.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

A2

mavjud axborot manbalaridan (internet, televizor, radio (audio-video yozuv), telefon, kompyuter, elektron pochta orqali xabar jo‘natish) foydalana oladi;

media vositalardan zarur bo‘lgan axborotlarni izlab topa oladi, saralash, qayta ishlash, uzatish, saqlashda xavfsizlikni ta’minlash va foydalanishda media madaniyatga rioya qila oladi.

A2+

EXCELda ma’lumotlar bazasini yarata oladi, asosiylarini tanlay oladi va ularni tahlil qila oladi; 

kundalik faoliyatda uchraydigan hujjatlar bilan ishlay oladi (tavsifnoma, ariza, shaxsiy ma’lumotnoma yozish).

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

A2

shaxs sifatida doimiy ravishda o‘zini-o‘zi rivojlantira oladi;

guruhlarda ishlashda mas’uliyatni o‘ziga oladi, turli muammoli vaziyatlarda to‘g‘ri qaror qabul qila oladi;

jismoniy, ma’naviy, ruhiy va intellektual kamolotga intila oladi;

o‘zining qiziqishlariga qarab qobiliyatlarini namoyon qila oladi:

ongli kasb tanlash, halollik, to‘g‘rilik kabi insoniy fazilatlarga ega bo‘ladi.

A2+

Liderlikka intila oladi, konstitutsion huquq va burchlaridan to‘g‘ri foydalana oladi.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

A2

sog‘lom e’tiqod va dunyoqarash tushunchalarini biladi;

jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisalarga befarq bo‘lmaydi, Vatan oldidagi mas’uliyatini his qila oladi;

kasblarning mohiyatini tushunib va ongli ravishda tanlay oladi;

mehnat hamda fuqarolik munosabatlarida muomala, iqtisodiy, ekologik, huquqiy madaniyatga rioya qila oladi.

A2+

jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisalarga befarq bo‘lmaydi, o‘z munosabatini bildira oladi; 

inson va fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va burchlarini biladi va unga amal qila oladi. 

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

A2

xalq hunarmandchiligi yo‘nalishlarida ularning tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini o‘rganadi, avaylab asraydi, an’ana va marosimlarini hurmat qila oladi;

umumbashariy ahamiyatga ega bo‘lgan qadriyatlarni (urf-odatlar, marosimlar, milliy-madaniy an’analar) biladi va unga hurmat bilan munosabatda bo‘la oladi.

A2+

milliy mafkuraning milliy, umuminsoniy tamoyillarini va vazifalarini biladi.

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:

A2

mamlakatimizning dunyo hamjamiyatida tutgan o‘rni va tarixiy shakllanish davri haqida aytib bera oladi;

mustaqillik yillarida mamlakatimizdagi barcha sohalarda o‘sish sur’atlarini bila oladi;

kundalik faoliyatda turli formula, model, chizmalarni o‘qib  foydalana oladi.

A2+

inson mehnatini yengillashtiradigan, mehnat unumdorligini oshiradigan va qulay shart-sharoitga olib keladigan fan, san`at va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘ladi hamda foydalana oladi,

taraqqiyotni isloh qilishning besh tamoyili va yetti ustuvor yo‘nalishini sharhlay oladi.

O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi:

A2

naturaning xarakterli jihatlarini badiiy idrok etadi va ifodalay oladi;

tasvirlashda perspektivaning asosiy qonuniyatlarini qo‘llay oladi;

naturani tasvirlashda kompozitsiya qoidalariga amal qilgan holda tasvir ishlay oladi;

amaliy va tasviriy san’at turlarini farqlaydi, tahlil qila oladi va eskizini ishlay oladi;

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini tahlil qila oladi;

naturani tasvirlash va ishlashga ijodiy yondasha oladi.

A2+

naturaning xarakterli jihatlarini badiiy idrok etadi va ifodalay oladi;

tasvirlashda perspektivaning qonuniyatlaridan foydalana oladi;

naturani tasvirlashda kompozitsiya qonun va qoidalaridan foydalana oladi;

O‘zbekiston va jahon tasviriy san’at asarlarini farqlaydi, idrok etadi va tahlil qila oladi;

tasviriy san’atning tur va janrlari asosida amaliy ish bajara oladi.

Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi;

A2

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini biladi, tahlil qila oladi va undan ta’sirlana oladi;

tasviriy san’atning janrlari, oqim va yo‘nalishlarini farqlay oladi;

tasvir ishlash bosqichlariga amal qila oladi;

naturaning asosiy qismi va mayda bo‘laklarining o‘zaro mutanosibligini farqlay oladi;

tasvirlashda ishlatiladigan yordamchi chiziqlarni to‘g‘ri qo‘llay oladi;

tasvir ishlashda soya-yorug‘ qismlarini ajratadi, ish jarayonida qo‘llay oladi;

tasvir ishlash jarayonida asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi;

plastilin yoki loy bilan ishlash bosqichlarini bajara oladi.

A2+

O‘zbekiston hamda jahon tasviriy san’at asarlarini badiiy tahlil qiladi va asar xususiyatini mazmunan ifodalay oladi;

tasviriy san’at asarlarining ifodalilik vositalarini biladi va ularni amalda qo‘llay oladi;

amaliy san’atda rangshunoslik qoidalariga amal qila oladi;

maxsus material va ish qurollaridan foydalana oladi.

Mavzularni o‘rganish uchun –30 soat, A1+: 60 soat

Nazorat ishlari uchun – 4 soat, A1+: 8 soat

Jami – 34 soat, A1+: 68 soat

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:

1. O‘zbekiston Respublikasining 1997 yil 29 avgustdagi ”Ta'lim to‘g‘risida”gi Qonuni.

2.  O‘zbekiston Respublikasining 1997 yil 29 avgustdagi “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to‘g‘risida”gi Qonuni.

3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining  1999 yil 16 avgustdagi “Umumiy o‘rta ta'limning davlat ta'lim standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi 

390-sonli qarori.

4. O‘zbekiston Respublikasining 2004 yil 21 maydagi “2004-2009 yillarda Maktab ta’limini rivojlantirish Davlat umummilliy dasturi to‘g‘risida”gi PF-3431.

5. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirli va Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligining 2010 yil 1 iyuldagi “Umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalarida o‘qitiladigan umumta'lim fanlari hamda oliy ta'limda davom ettiriladigan fanlar dasturlari uzviyligi va uzluksizligini ta'minlash to‘g‘risida” gi 6/2/4/1-sonli qo‘shma hay'at majlisi qarori.

6. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil 10 dekabrdagi “Chet tillarni o‘rganish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi PQ-1875-sonli qarori.

7. O‘zbеkiston Rеspublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013 yil 8 maydagi “Uzluksiz ta'lim tizimining chеt tillar bo‘yicha davlat ta'lim standartlarini   tasdiqlash  to‘g‘risida”gi  124-sonli  qarori. 

8. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6 apreldagi “Umumiy o‘rta ta'lim va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta'limining davlat ta'lim standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida” gi 187-son qarori.

9. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining  2017 yil 15 martdagi “Umumiy o‘rta ta'lim to‘g‘risidagi Nizomni tasdiqlash haqida” gi 140-sonli qarori.

Umumiy o‘rta ta’limning Tasviriy san’at fanidan o‘quvchilarda kompetensiyalarni shakllantirishga yo‘naltirilgan o‘quv dasturlarini ishlab chiqish bo‘yicha ijodiy guruhi